Bütün bekleyiş boşunadır. Sorunlarınızın çözülmesi için zamana bel bağlamak kendini aldatmaktır. Kendi haline bırakılan gelecek ancak geçmişi tekrarlar. Değişim ancak şimdi olabilir, asla gelecekte değil.
“Nasıl olsa çok zamanım var”
“Yarın başlarım”
“İki günde hallederim ben onu”
“Haftaya yaparım’’
‘’Gelecek sene yaparım’’
“Tamam, söz veriyorum halledeceğim”
“Sen onu bana bırak”
Hepimiz bu sözlere son derece aşinayız. İşerimizi ertelediğimiz zaman kendimize boş zaman yarattığımızı düşünürüz. Birçoğumuz isteklerimizi ya da hedeflerimizi gelecekte yaratacağımızı düşünürüz ve buna bağlı olarak hayatlarımızı erteleriz.Halbuki işin bitme zamanı geldiğinde panik içinde yetiştirmeye çalışırız. Kronik erteleyiciler yaşamlarının büyük bölümünü bu kısır döngü içerisinde geçirirler.
Şu anda ne yapıyorsunuz.Çalışmak yerine, değişik şeylerle mi meşgulsünüz? Büyük ihtimalle epostalarınızı kontrol ediyorsunuz, video izliyorsunuz ya da blog ve forum sitelerinde surf yapıyorsunuz.Aslında çalışmak gerektiğini biliyorsunuz fakat hiçbir şey yapmak istemiyorsunuz.
Erteleyen çoğu insan için, “yarın” geldiğinde de durum farklı olmaz; ertelenen her şey için yeni bir “ertesi gün bahanesi” bulunur. Erteleme, ilk başta bir rahatlama ve haz sağlasa da, uzun dönemde stres ve huzursuzluk yaratır.
Hayat bize ne hak ediyorsak onu vermiyor mu? Peki sizce bu kader mi? Mücadele etmeden, plan program yapmadan ve dahası azim ve çaba göstermeden hangi değerli şeye sahip olabildik ki..
Başarı her zaman akıllı ve zengin, hatta yetenekli insanlar tarafından elde edilemez.Hayat bana başarının sadece vazgeçmeyen ve ertelemeyen insanlar tarafından yakalandığını öğretti.Vazgeçmek veya ertelemek size hayal kırıklığından başka bir şey getirmez. Şartlar hiçbir zaman gerektiği gibi olmaz, bütün şartlar yerine gelinceye kadar erteleyen, hiçbir iş yapamaz.
Yaşanmamış sevgilere üzülürüm
Bu yüzden korkarım yaşamı ertelemekten
Ne yapılması, ne söylenmesi gerekiyorsa
Söylenmeli, yapılmalı
Behçet Necatigil
Erteleme nedenleri
Anlam eksikliği: Eğer bir iş size anlamlı gözükmüyorsa, o işe başlamak için yeterli motivasyonu bulmakta zorlanabilirsiniz.
Mükemmeliyetçilik: Eğer gerçekçi olmayan, ulaşılmaz beklentileriniz varsa işinizi yaparken cesaretinizi kaybedebilirsiniz.
Değerlendirilme kaygısı: Başkalarının yaptığınız işi değerlendirecek olması sizi kaygılandırabilir ve işinizi geciktirebilir.
Belirsizlik: Sizden ne beklendiğinden tam olarak emin değilseniz çalışmaya başlamak zor olabilir.
Bilinmezlik: Daha önce fikriniz olmadığı bir konuda çalışacaksanız ve o konuda ne kadar başarılı olacağınızı bilmiyorsanız başlamakta zorlanabilirsiniz.
Görevle başa çıkma yetersizliği: Gerekli donanım ve bilgiye sahip olmadığınızı düşünüyorsanız o işten tamamen kaçabilirsiniz.
Karasızlık: Eğer karar almakta zorlanan, tercih yapmakta sıkıntı yaşayan bir insansanız, kendinizi ertelemenin daha iyi olduğuna inandırabilirsiniz..
Ertelemek hayatı kaçırmaktır.Başarı azim gerektirir, azim ise irade. Bazı hedefler, başarısız olmaya da değer. Gerçek başarı, başarısız olma korkusunu yenebilmektir.
Ertelemeyi önlemek için 16 öneri
1.Ertelemelerinizin sorumluluğunu alın
Kendi zamanınızı harcadığınızın farkına varın.Ertelediğiniz zaman ne kadar zaman harcadığınızı hesaplayın ve o zamanı nasıl daha iyi değerlendirebileceğinizi düşünün.
2.Endişelenmeyi bırakın
Büyük ihtimalle yapmak istemediğiniz işler için endişelenmeye, o işleri yapmak için harcayacağınız zamandan daha fazla zaman ayırıyorsunuz. Bunu kendinize göstermek için yapmak istemediğiniz her işin ne kadar zamanınızı alacağını hesaplayın.
3.Başarıya ulaşmak için bir hedefiniz olmalı
Hayattan istediklerinizi elde etmenin tek yolu öncelikle hedeflerinizi belirlemenizdir. İlk olarak hedef belirlemek nerede olmak istediğiniz konusunda size yardımcı olur.İkincisi eğer hedefiniz olmaz ise ne zaman ve nereye gideceğinizi nasıl bileceksiniz.Hedef belirlediğinizde bir anlamda yol haritanızı çizmiş olacaksınız.
4.Gerçekçi hedefler belirleyin
Hayatınızda hiç koşmamış biriyseniz ve hedefiniz bir maraton koşusuna katılmak ise kendinize eğitim için biraz zaman verin.Birçok insan çok hızlı büyümek istediğinden gerçekçi olmayan hedefler belirler ve yarı yolda vazgeçmek zorunda kalırlar.Aklınızda olsun siz hedeflerinize ulaşmak için çalışırken hayat da sizinle birlikte olacak.Önce küçük ve gerçekçi hedefler belirleyin, zirveye çıkmak için kendinize zaman verin.
5.Hedefinize ulaşacağınız tarih gerçekçi olsun.
Roma bir günde inşa edilmedi bunu unutmayın.Birçok insan hedeflerine bir gecede ulaşmak için plan yapar, ulaşamadığı zaman da vazgeçer.Gerçekçi bir tarih belirleyin, mümkün olduğunca detaylı olsun.Bitiş tarihinden geriye doğru çalışma planı yapın.Günlük, haftalık veya aylık olarak kendinize küçük görevler verin.
6.Hedeflerinizi çevrenize anlatın
Hedefinizi belirledikten sonra bitireceğiniz tarihi netleştirin.Bunu arkadaşlarınız ve ailenizle paylaşın.Hatta bu projeyi facebook ve twitter üzerinden takipçilerinizle paylaşın.Onların destekleri ve bağlayıcılığı üzerinizde olumlu etki yaratacaktır.Yarından itibaren sigara içmeyi bırakacağım gibi.
7.Kendinize bir yol arkadaşı bulun
Hedefleriniz hakkında sessiz kalmayın.Başarmak ve vazgeçmemek için sizi kontrol edebilecek ve destek olabilecek birine ihtiyacınız olacak.Bu kişi zayıf olmamalı, özellikle kötü anlarda sizi motive edebilecek ve destek olabilecek biri olmalı.Mümkünse hedefleriniz de aynı olsun.Daha önce benzer bir işi başarmış biri de olabilir.Yarın yapılacak matematik sınavına notları yüksek olan bir arkadaşınızla çalışmak gibi.
8.Hedeflerinizi küçük parçalara bölün
“Bir karınca eğer isterse bir fili yiyebilir. Belki milyonlarca kez ısırması gerekir ama pes etmediğinde bunu başarabilir”.Bazı işleri bir anda yapmak mümkün olmayabilir. Ama küçük parçalara ayırarak eninde sonunda onu tamamlayabilirsiniz.Küçük parçalara ayırdıktan sonra günlük görevler belirleyin.Örneğin bir kitap okuyacaksanız;200 sayfanın üzerinde bir kitap başlangıçta size çok korkutucu gelebilir.Ama günde 10 sayfa okuyacağım derseniz çok rahatlarsınız.
9.Önünüze çıkacak engeller için hazırlıklı olun.
Hedefinize doğru ilerlerken yolda bir çok sorunla karşılaşacaksınız;aileniz, işiniz ve çevresel sorunlar olabilir. Hayatınızda bazen sıra dışı değişikler yaşayabilirsiniz.Planlarınız esnek olsun ve sık sık gözden geçirin.Çalışma planınız çevresel etkenlerle kesintiye uğrayabilir.Ertelemek yerine planınızda tadilat yapmalısınız. Hangi engelle karşılaşırsanız fark etmez.Hazırlıklı olun, vazgeçmek yok, yola devam.
10.İlerlemenizi ölçülebilir hale getirin
Web sitemin analiz sonuçlarını ilk takip ettiğim zamanlar rakamlara çok odaklandım.Web sitesine gelen trafik artıp sosyal medya üzerinde paylaşım yapıldıkça benim ihtiyaçlarım ve satılan ürün sayısı çok değişti.Bu gelişmelerle birlikte artık rakamlarla birlikte özellikli ziyaretçiler, yorumlar, sosyal medya paylaşımlarını analiz etmem şart oldu.Toplam ziyaretçi sayısının yanı sıra diğer verilerden de yararlanmalıydım.İlerlemenin ölçülebilir olması çok önemli.
11.Ara hedeflere ulaştıkça kendinizi ödüllendirin
Küçük partiler yapın.Küçük kutlamalar sizi vazgeçmekten alıkoyacaktır.Küçük aksilikler yaşasanız bile kutlamak için sebepler bulabilirsiniz.Oyunun içinde kalmak, kutlama yapmak için geçerli bir sebeptir ve sizi olumsuz düşüncelerden alıkoyar.
12.Her şans fark etmediğiniz bir çalışmanın ürünüdür.
İlerledikçe büyük gelişmeler yaşayacaksınız.İvme kazandıkça başkalarının desteğine ve şansa ihtiyacınız olacak.Her çalışmada biraz şans yanınızda olmalı.Unutmayın şans daha çok çalışan, etrafını dikkatli izleyen ve şans için hazır bekleyenlere gelir.
13.Gözünüzü hedeften ayırmayın.
Hedefi görmezseniz, kaybolabilirsiniz. Birçok yüzücü, sis önünü kapatınca kıyıyı göremediği için rekora birkaç kulaç kala vazgeçmiştir. Birçok başarılı insan, birileri o hedefe birkaç adım yakınken, onların bıraktığı yerden devam ettiği için başarılı olmuştur.
14.İlham perileriniz olsun
Steve Jobs veya Bill Gates ile 10 dakika oturup onlarla konuşma fırsatınız olsaydı büyük ihtimalle takip eden en az bir saat boyunca hiçbir şeyi ertelemezdiniz.Günlük yaşamda bu fırsatı yakalamak çok zor.Bu tip insanların kitaplarını , bloglarını ve makalelerini okuyarak da bu şansı elde edebilirsiniz.
15. Olumsuz diyaloglar
Kendinizle yaptığınız olumsuz diyalogları fark etmeye ve bunları değiştirmeye çalışın. “Hiçbir şekilde bu işi yapamayacağım, bu haksızlık, ” yada “Kesinlikle bir topluluk önünde konuşamam, ” “Ya bu işi mükemmel yaparım ya da hiç yapmam, ”.Başarısızlıklarınız bile ilham versin. Başarısız olduğunuzda bile, “Sonuna kadar ter döktüm ama olmadı” diyecek cesareti ve rahatlığı gösterin. Birileri karşınıza çıkıp hayallerinizle kahkahalar eşliğinde dalga geçiyorsa, onlara kiminle dalga geçtiklerini göstermenin zamanı gelmiştir.
16.Çalışma alanınızdaki fiziki şartları iyileştirin
Çalışacağınız mekanda yaptığınız işe göre size ilham verecek ve dikkatinizi dağıtmayacak düzenlemeler yapın.
Ertelemek, bilmekle yapmak arasındaki boşluktur. Eğer başarmak istiyorsak işe başlama disiplinini ve cesaretini göstermek zorundayız. Hayal etmek, istemek, arzu etmek, plan yapmak elbette küçük ya da büyük her iş için gereklidir ama başarı ancak işe başlayanların sahip olacağı bir ödüldür.
Erdemli olmayı göze al, bu yola gir, iyi yaşamayı sonraya bırakan, yolunda bir ırmağa rastlayıp da akıp geçmesini bekleyen köylüye benzer, ırmak hiç durmadan akıp gidecektir.
Bugünkü yazıyı bildiğiniz, çok sevdiğim bir hikaye ile bitirmek istiyorum.
Adamın biri, bir yolun kenarına dikenler ekti.
Dikenler büyüyüp gelişince yoldan geçenleri rahatsız etmeye başladı.
Gelip geçenler: “Bu dikenleri sök, insanları rahatsız etmesinler” demeye başladılar.
Adam bu sözleri duyuyor, ama hiç oralı olmuyordu,
Bir gün, veli bir zat ona: “Bu dikenleri muhakkak sökmelisin” dedi.
Adam itiraz etmedi. “Tamam” dedi, “bir gün muhakkak sökerim.”
Adam yarın sökerim, yarın sökerim derken günler geçiyor, dikenler de büyüyüp kuvvetleniyordu.
Veli zat, adama bir gün yine: “Ey vaadinde durmayan adam “ diye seslendi.” Sök şu dikenleri artık. Bu işi sürüncemede bırakma.”
Adam: “Babacığım, bir hayli gün var” diye karşılık verdi. “Merak etme; bugün olmazsa yarın, bir gün mutlaka bu işi yapacağım.”
Veli zat, bunun üzerine şu sözler söyledi:
“Sen, hep yarın diye bu işi erteliyorsun. Fakat şunu bil ki, her geçen gün o dikenler büyüyüp güçleniyor, dikenleri sökecek olan sen ise güç kuvvet kaybediyorsun. Dikenler gün geçtikçe gençleşiyor, sen ise ihtiyarlıyorsun.
( Bu hikayedeki dikenler insandaki kötü huy ve alışkanlıkları temsil eder.)